Viêm đại tràng là một bệnh phổ biến nhưng việc phòng ngừa và điều trị vẫn chưa được thực hiện đúng cách. Rất nhiều bệnh nhân viêm đại tràng hiện nay không đến bệnh viện thăm khám, điều trị mà chọn chữa bệnh bằng các loại thuốc dân gian không rõ nguồn gốc, chưa được chứng minh tính hiệu quả. Hậu quả là bệnh không được chữa khỏi mà ngày càng trở nên nghiêm trọng, khiến người bệnh phải gánh chịu nhiều biến chứng nặng nề.
Mục lục
- 1 Viêm đại tràng là gì?
Viêm đại tràng là gì?
Viêm đại tràng là quá trình viêm nhiễm gây tổn thương khu trú hoặc lan tỏa ở niêm mạc đại tràng với các mức độ khác nhau, nhẹ thì niêm mạc kém bền vững và dễ chảy máu, nặng thì xuất hiện các vết loét, sung huyết và xuất huyết, thậm chí có thể có những ổ áp-xe nhỏ.
Bệnh viêm đại tràng có những loại nào?
Bệnh viêm đại tràng được chia thành các loại như sau:
Bệnh viêm ruột – Inflammatory bowel disease (IBD)
Là bệnh viêm mạn tính hoặc tái phát của đường tiêu hóa gồm viêm loét đại trực tràng (ulcerative colitis- UC) và bệnh Crohn.
Viêm đại tràng giả mạc (PC)
Viêm đại tràng giả mạc (PC) xảy ra do sự phát triển quá mức của vi khuẩn Clostridium difficile. Loại vi khuẩn này thường sống trong ruột nhưng không gây ra vấn đề gì vì nó được cân bằng nhờ sự hiện diện của vi khuẩn có lợi.
Viêm đại tràng do thiếu máu cục bộ (IC)
Viêm đại tràng do thiếu máu cục bộ (IC) xảy ra khi lưu lượng máu đến đại tràng đột ngột bị cắt đứt hoặc hạn chế. Cục máu đông là một trong số các lý do gây tắc nghẽn đột ngột thường gặp.
Viêm đại tràng vi thể
Là tình trạng tổn thương đại tràng gây nên tiêu chảy nước kéo dài. Khi nội soi đại trực tràng thì các kết quả đều nằm trong giới hạn bình thường, đại tràng tổn thương chỉ được xác định dựa trên kết quả mô học.
Viêm đại tràng vi thể được phân loại thành hai dạng: Viêm đại tràng lympho và viêm đại tràng collagen.
Viêm đại tràng dị ứng ở trẻ sơ sinh
Viêm đại tràng dị ứng là một tình trạng xảy ra ở trẻ sơ sinh, thường trong vòng hai tháng đầu sau khi sinh. Tình trạng này có thể gây ra các triệu chứng ở trẻ sơ sinh như trào ngược, nôn, quấy khóc và có thể có máu trong phân.
Nguyên nhân gây viêm đại tràng
Nguyên nhân viêm đại tràng cấp tính:
– Viêm đại tràng cấp do ngộ độc thức ăn, dị ứng thức ăn
– Do không giữ vệ sinh an toàn thực phẩm và vệ sinh môi trường, ăn hoặc uống phải thực phẩm bị nhiễm vi sinh vật gây bệnh
- Ký sinh trùng hay gặp nhất là lỵ amip, ngoài ra còn có giun đũa, giun tóc, giun kim
- Vi khuẩn: lỵ trực khuẩn (Shigella), vi khuẩn thương hàn (Salmonella), vi khuẩn tả (Vibrio cholerae), vi khuẩn E. coli, vi khuẩn lao
- Siêu vi thường gặp là Rotavirus, chủ yếu ở trẻ em
- Nấm, đặc biệt là nấm Candida
– Viêm loét đại – trực tràng có thể do bệnh tự miễn
– Ngoài ra, bệnh còn liên quan đến sinh hoạt hằng ngày: căng thẳng, táo bón kéo dài, khó tiêu, dùng thuốc kháng sinh kéo dài gây loạn khuẩn ruột, …
Nguyên nhân viêm đại tràng mãn tính
Được chia thành 2 nhóm là viêm đại tràng mãn có nguyên nhân và không rõ nguyên nhân.
- Bệnh viêm đại tràng mãn tính có nguyên nhân: xuất hiện sau viêm đại tràng cấp tính do nhiễm trùng, nhiễm ký sinh trùng, nhiễm nấm và nhiễm độc nhưng không được điều trị dứt điểm.
- Bệnh viêm đại tràng mãn tính không rõ nguyên nhân: thường là viêm đại tràng mãn tính không đặc hiệu.
Triệu chứng của bệnh viêm đại tràng
Triệu chứng viêm đại tràng cấp
Tùy theo tác nhân gây bệnh mà có các biểu hiện tương ứng:
- Viêm đại tràng cấp tính do lỵ amip: đau bụng quặn từng cơn, buồn đại tiện liên tục, nhưng mỗi lần đi tiêu chỉ có một ít phân, có máu và chất nhầy kèm theo phân.
- Viêm đại tràng cấp do lỵ trực khuẩn: sốt, đau bụng, đi ngoài phân lỏng có máu, trong một ngày đêm đi nhiều lần phân lẫn máu, phân có màu như máu cá. Đặc biệt, nếu do Shigella shiga, số lần đi tiêu không thể đếm được (phân chảy ra theo đường hậu môn, không thành khuôn), mất nước và chất điện giải nhiều rất dễ gây trụy tim mạch.
- Viêm đại tràng cấp do các nguyên nhân khác: triệu chứng đau bụng là chủ yếu, đau thắt bụng dưới, đau từng đoạn hoặc đau dọc theo khung đại tràng, đau do co thắt đại tràng, có khi gây cứng bụng, tiêu chảy xảy ra đột ngột, phân toàn nước (có thể có máu, nhầy), người mệt mỏi, gầy sút nhanh.
Triệu chứng viêm đại tràng mãn tính
Tùy theo các triệu chứng phối hợp với nhau mà chia ra các thể bệnh sau:
- Thể tiêu lỏng và đau bụng: người bệnh thấy đau bụng từng lúc, buồn đại tiện, đi tiêu xong thì mới hết đau, mỗi ngày đi tiêu 3 – 4 lần, thường vào buổi sáng lúc ngủ dậy và sau khi ăn xong, ít đi vào buổi chiều, yên ổn về đêm.
– Phân lần đầu có thể đặc nhưng không thành khuôn, những lần sau phân lỏng, nhầy, đa số trường hợp là phân nát hay phân sống.
– Trước mỗi lần đi tiêu có đau bụng, thường đau dọc khung đại tràng nhưng thường ở hố chậu bên trái hoặc bên phải và sau khi đi tiêu được thì hết đau bụng và dễ chịu.
- Thể táo bón và đau bụng: người bệnh bị táo bón, phân khô, ít và cứng, đau bụng, thường gặp ở người lớn tuổi và nữ giới.
- Thể táo bón và tiêu lỏng xen kẽ nhau từng đợt: từng đợt táo bón tiếp với một đợt tiêu lỏng, diễn biến nhiều năm nhưng thể trạng người bệnh cũng như sinh hoạt vẫn bình thường, bụng thường đầy hơi.
Đối tượng nào dễ mắc viêm đại tràng?
Các đối tượng có một số bệnh lý, thói quen sinh hoạt sau đây có nguy cơ mắc viêm đại tràng:
- Thường xuyên sử dụng thực phẩm không đảm bảo vệ sinh
- Người thường xuyên căng thẳng, stress
- Người bị bệnh Crohn hoặc bệnh lao
- Táo bón kéo dài
- Có bệnh lý về đường ruột
- Lạm dụng thuốc tây
- Người bị nhiễm độc: Những người làm việc và sống trong môi trường bị nhiễm độc khiến họ dễ bị viêm đại tràng cấp..
Biến chứng nguy hiểm của viêm đại tràng
Viêm đại tràng có thể gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng chất lượng cuộc sống, làm tăng tỷ lệ bệnh tật và tử vong, thường gặp ở bệnh nhân viêm loét đại tràng và bệnh crohn. Các biến chứng như:
- Chít hẹp đại tràng, rò ruột, áp xe đại trực tràng, thủng ruột hoặc phình đại tràng nhiễm độc.
- Viêm loét đại tràng lâu ngày còn tăng nguy cơ phát triển ung thư ruột làm tăng tỉ lệ tử vong.
- Ngoài ra, các biến chứng ngoài đường tiêu hóa có thể gặp như: loãng xương, tình trạng tăng đông, thiếu máu, sỏi mật, loét áp tơ, viêm đường mật xơ hóa nguyên phát, viêm khớp
Điều trị và phòng ngừa viêm đại tràng
Viêm đại tràng có nguy cơ cao tái phát và dễ biến chứng nên khi phát hiện cần gặp ngay bác sỹ để điều trị kịp thời và sớm nhất có thể.
- Điều trị bằng thuốc kê đơn của bác sĩ: Thường là các loại thuốc kháng viêm, chống ký sinh trùng, thuốc giảm đau, chữa tiêu chảy.
- Khi tình trạng viêm diễn biến nghiêm trọng nên tiến hành phẫu thuật cắt bỏ đi phần đại tràng đã viêm.
- Thiết lập chế độ ăn uống thích hợp: đảm bảo bổ sung đầy đủ các vitamin, các chất dinh dưỡng để làm giảm tình trạng viêm.
- Hạn chế tối đa các loại thực phẩm sống hay các loại thức ăn giàu xơ khi bị tiêu chảy. Ngược lại với người bị táo bón, bạn nên ăn nhiều chất xơ giảm chất béo.
- Cần tránh các loại thức ăn cay, nóng, có chứa chất kích thích như cafein, rượu và các sản phẩm từ sữa,…
- Chế độ ăn chia thành từng bữa nhỏ, uống nhiều nước.
- Giảm áp lực, căng thẳng trong cuộc sống như thường xuyên thư giãn bằng các bài tập thể dục nhẹ nhàng.
Viêm đại tràng chiếm tỷ lệ cao trong số các bệnh về tiêu hóa ở Việt Nam và là bệnh phổ biến cần được tầm soát sớm. Để tránh mắc phải bệnh đại tràng, hoặc tránh để biến chứng nguy hiểm xảy ra, người dân nên nâng cao việc phòng ngừa bằng cách thiết lập một chế độ ăn, uống khoa học; sinh hoạt nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng stress; tẩy giun định kỳ. Ngoài ra, người dân cũng nên đi thăm khám sức khỏe thường niên nhằm tầm soát, phát hiện và điều trị sớm bệnh viêm đại tràng.
Một số sản phẩm hỗ trợ điều trị viêm đại tràng hiệu quả
1. Gestibio Tràng Vương Khang
2. Mason Colon Herbal Cleanser
3. Tràng Phục Linh Plus
4. Phong liễu Tràng Vị Khang
